اگر یک کاربر معمولی رایانه^{(computer user)} هستید، ممکن است در مورد BIOS ، UEFI BIOS ، خرابی بایوس^(BIOS) یا مادربردهای Dual BIOS شنیده باشید ، اما ممکن است تعجب کنید که این عبارات به چه معنا هستند. بایوس^(BIOS) به جز مخفف با صدای عجیب چیست ؟ بایوس^(BIOS) چه می کند ؟ آیا برای عملکرد یک کامپیوتر آنقدر مهم است؟ اگر می‌خواهید پاسخ این سؤالات و موارد دیگر را بیابید، این مقاله را بخوانید:

BIOS چیست؟

BIOS یک نرم افزار سطح پایین است، به طور دقیق تر اولین نرم افزاری است که هنگام روشن کردن رایانه خود اجرا می شود. ^{(BIOS is low-level software, more precisely the first software to run when you power up your computer.)}برای درک بهتر معنای نرم افزارهای سطح پایین، باید بدانید که برنامه هایی که معمولاً در رایانه ها استفاده می کنید، مانند مرورگرها، پخش کننده های رسانه یا مجموعه های اداری، همگی نرم افزارهای سطح بالایی هستند^{(browsers, media players, or office suites, are all high-level software)} زیرا با سیستم عامل^{(operating system)} تعامل دارند .

این سیستم عامل یک نرم افزار سطح متوسط ​​در نظر گرفته می شود^{(The operating system is considered to be mid-level software)} ، زیرا هم با نرم افزارهای سطح بالا و هم به طور مستقیم با قطعات سخت افزاری از طریق درایورها و BIOS تعامل دارد.

به عبارت دیگر، BIOS یک نرم افزار سطح پایین است زیرا مستقیماً نحوه عملکرد اجزای سخت افزاری داخل رایانه شما را کنترل می کند^{(BIOS is low-level software because it directly controls the way the hardware components inside your computer work)} . BIOS تعدادی خدمات را ارائه می دهد که به کاربران و نرم افزارهای سطح بالاتر اجازه می دهد تا تنظیمات اجزای سخت افزاری داخل رایانه را پیکربندی کنند و همچنین اطلاعات مستقیمی از آن قطعات سخت افزاری دریافت کنند.

برای مثال، هم کاربران و هم برنامه‌های نصب‌شده بر روی رایانه می‌توانند سرعت چرخش^{(rotation speed)} خنک‌کننده‌های داخل کیس رایانه^{(computer case)} یا دمای برخی از اجزا، از جمله پردازنده یا کارت ویدیو، اما نه محدود به آن، را شناسایی کنند.

BIOS به چه معناست؟

اصطلاح BIOS is an acronym for Basic Input/Output System است. شما باید آن را به عنوان نرم افزاری در نظر بگیرید که امکان ارتباط را فراهم می کند و انتقال داده ها را بین اجزای سخت افزاری یک کامپیوتر و کاربران یا نرم افزار نصب شده روی آن سیستم تسهیل می کند.

بایوس چه می کند؟

بایوس^(BIOSes) ها برنامه های کوچکی با اندازه های نزدیک به 16 مگابایت هستند. BIOS های مدرن^{(Modern BIOSes)} رابط های کاربری ( Setup Utility ) را ارائه می دهند که در آن کاربر می تواند تنظیمات سخت افزاری را پیکربندی کند. BIOS های کامپیوتر^{(Computer BIOSes)} معمولاً به شما امکان دسترسی به تنظیمات زیادی را می دهند که می توانید آنها را تغییر دهید. با این حال، لپ‌تاپ‌ها یا تبلت‌ها اغلب با بایوس‌های^(BIOSes) ساده‌شده ارائه می‌شوند که در آن کاربر فقط می‌تواند زمان و چند مورد دیگر مانند ترتیب بوت را^{(boot order)} تنظیم کند .

بایوس‌های^(BIOSes) موجود در مادربردهای پیشرفته‌تر، مانند آنهایی که در رایانه‌های بازی وجود دارند، می‌توانند حتی پیچیده‌تر باشند. در چنین مادربردهایی، BIOS شامل راه هایی برای پیکربندی ساعت و ولتاژ پردازنده ( CPU )، تأخیر RAM^{(RAM latency)} ، سرعت PCI Express^{(PCI Express speed)} و غیره است.

پیکربندی تنظیمات پیشرفته در BIOS می تواند ایده بدی باشد اگر نمی دانید آنها چه می کنند. تنظیم یک مقدار اشتباه می تواند سیستم شما را غیر قابل بوت کند زیرا اجزای سخت افزاری دارای محدودیت هایی هستند و بالا یا پایین رفتن مقدار پشتیبانی شده می تواند مانع از کارکرد صحیح آنها شود.

به عنوان مثال، درخواست از پردازنده برای کار با فرکانس بالاتر از حداکثر حد مجاز پشتیبانی شده، می‌تواند فوراً آن را بیش از حد گرم کند، که رایانه شما را به یک حلقه راه‌اندازی مجدد^{(restart loop)} بی‌پایان می‌اندازد . برای اطمینان از ایمن بودن خود، باید تنظیمات BIOS را تنها پس از خواندن دفترچه راهنمای سیستم خود تغییر دهید و مطمئن شوید که محدودیت های قطعات سخت افزاری آن را می دانید.

کار دیگری که بایوس^(BIOS) باید با آن سر و کار داشته باشد، ذخیره تنظیمات پیکربندی زمانی است که سیستم خاموش است. برای انجام این کار، مقدار کمی حافظه فرار CMOS دارد^{(CMOS memory)} که با باتری مانند تصویر زیر تغذیه می شود. اصطلاح CMOS مخفف Complementary Metal-Oxide-Semiconductor^{(CMOS stands for Complementary Metal–Oxide–Semiconductor)} است و بیانگر فرآیند تکنولوژیکی است که برای ساخت این تراشه حافظه استفاده می شود^{(memory chip)} . در رایانه ها، CMOS تراشه حافظه^{(memory chip)} ای است که تنظیمات سخت افزاری بایوس^(BIOS) مادربرد را نگه می دارد .

اگر باتری تراشه حافظه CMOS^{(CMOS memory)} تمام شده و دیگر نمی تواند انرژی را تامین کند، بایوس^(BIOS) گزینه ای جز استفاده از تنظیمات پیش فرض داخلی خود ندارد. ^{(built-in default)}مجبور است زیرا نمی تواند تنظیمات سفارشی که شما انجام داده اید را به خاطر بسپارد.

UEFI BIOS چیست؟

UEFI مخفف Unified Extensible Firmware Interface است و می توانید به آن به عنوان یک ^{(UEFI stands for Unified Extensible Firmware Interface,)}بایوس^(BIOS) مدرن و قدرتمندتر نگاه کنید . نقشی مشابه بایوس^(BIOS) سنتی دارد ، اما شامل ویژگی‌های بیشتری مانند رمزنگاری یا تشخیص از راه دور و تعمیر رایانه است^{(computer repair)} ، حتی زمانی که هیچ سیستم^{(operating system)} عاملی نصب نشده باشد.

UEFI BIOS توسط اینتل^(Intel) اختراع شد و اولین بار در سال 2005 منتشر شد. UEFI در چند سال گذشته محبوب شد زیرا سیستم عامل های مدرن مانند ویندوز 10^{(Windows 10)} پشتیبانی بومی را برای آن فراهم می کند. درست^(Just) مانند بایوس های سنتی ، بایوس های ^(BIOSes)UEFI^{(UEFI BIOSes)} نیز توسط سازندگان مادربرد سفارشی می شوند. در تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها، بایوس UEFI^{(UEFI BIOS)} معمولاً تنها چند گزینه سفارشی‌سازی را نمایش می‌دهد. به عنوان مثال، در تصویر زیر، می توانید ببینید که در لپ تاپ گیمینگ Lenovo Legion Y520 چه شکلی^{(Lenovo Legion Y520)} است.

در رایانه‌های رومیزی، به‌ویژه در رایانه‌هایی که برای بازی ساخته شده‌اند، UEFI BIOS گزینه‌های سفارشی‌سازی و اطلاعات بیشتری درباره سیستم شما در اختیار شما قرار می‌دهد. به عنوان مثال، آنچه را که در مادربرد بازی ساخته شده توسط ASUS دریافت می کنید، آمده است :

اگر می خواهید بدانید که چگونه می توانید به بایوس UEFI^{(UEFI BIOS)} دسترسی پیدا کنید یا چگونه بفهمید چه بایوس^(BIOS) دارید، ما معتقدیم که برخی از این آموزش ها می توانند به شما کمک کنند:

• نحوه ورود به UEFI/BIOS از ویندوز 11^{(Windows 11)} (7 روش)
• نحوه ورود بایوس در ویندوز 10
• نحوه بررسی نسخه بایوس^{(BIOS version)} از ویندوز^(Windows) (8 روش)
• چگونه بایوس^(BIOS) مادربرد کامپیوتر خود را در 5 مرحله آپدیت کنیم

آیا کامپیوتر^{(computer boot)} من بدون بایوس^(BIOS) بوت می شود ؟

مهم‌ترین کاری که بایوس^(BIOS) باید انجام دهد این است که از یک حرکت مکانیکی و سخت‌افزاری، مانند لمس دکمه روشن^{(power button)} /خاموش روی رایانه‌تان، به سطحی انتزاعی‌تر، مانند نشان دادن لوگوی سیستم‌عامل‌تان بر روی صفحه‌نمایش، منتقل شود. ^{(operating system)}این بدان معناست که وقتی سیستم خود را روشن می کنید، بایوس^(BIOS) اولین برنامه ای است که اجرا می شود.

وظیفه BIOS^(BIOS) این است که خنک کننده ها را راه اندازی کند، سطح قدرت را بررسی کند، چند آزمایش سریع برای ارزیابی سلامت سخت افزار سیستم شما انجام دهد، درایورهای قطعات سخت افزاری ضروری را بارگیری کند و سپس شروع به بوت کردن سیستم عامل کند^{(operating system)} . اگر در طول این فرآیند خرابی وجود داشته باشد، BIOS پیامی را نشان می دهد که به شما اطلاع می دهد که چه چیزی اشتباه است. در تصویر زیر نمونه ای از خطای احتمالی را مشاهده می کنید.

Dual BIOS چیست؟

BIOS یک چیپ حافظه^{(memory chip)} کوچک فقط خواندنی است که روی مادربرد قرار دارد. نرم افزار موجود بر روی تراشه حافظه^{(memory chip)} ( BIOS ) توسط سازنده مادربرد ایجاد شده است. متأسفانه، اگر تراشه حافظه^{(memory chip)} از کار بیفتد، بایوس^(BIOS) دیگر بارگذاری نمی شود، بنابراین نمی توان از مادربرد استفاده کرد. به همین دلیل است که برخی از تولیدکنندگان مادربرد از تنظیمات Dual BIOS^{(Dual BIOS)} روی مادربردهای خود استفاده می کنند. BIOS دوگانه^{(Dual BIOS)} به این معنی است که دو تراشه برای ذخیره بایوس^(BIOS) وجود دارد : یکی برای بایوس^(BIOS) اصلی و دیگری برای یک نسخه پشتیبان^{(backup copy)} .

اگر تراشه اصلی BIOS^{(BIOS chip)} از کار بیفتد، از شما خواسته می شود کامپیوتر را مجددا راه اندازی کنید و تراشه BIOS^{(BIOS chip)} پشتیبان برای بارگیری بایوس^(BIOS) با تنظیمات پیش فرض استفاده می شود.

BIOS کی و چرا اختراع شد؟

BIOS در سال 1975 توسط دانشمند کامپیوتری^{(computer scientist)} به نام گری آرلن کیلدال اختراع^{(Gary Arlen Kildall)} شد. قبل از به وجود آمدن بایوس ، ^(BIOS)سیستم عامل^{(operating system)} اولین نرم افزاری بود که هنگام راه اندازی کامپیوتر اجرا می شد. این بدان معنی است که رایانه فقط می تواند سیستم عامل داخلی را اجرا کند^{(built-in operating system)} . علاوه بر این، یک نقص سیستم عامل^{(operating system failure)} ، کامپیوتری را که روی آن در حال اجرا بود، خراب کرد، زیرا هیچ نرم افزار دیگری نمی توانست آن را تعمیر کند، زیرا قبل از سیستم عامل^{(operating system)} قادر به اجرا نبود .

BIOS انعطاف پذیری بیشتری را ارائه می دهد و به کاربران امکان می دهد سیستم عامل^{(operating system)} مورد نظر خود را نصب کنند یا در صورت بروز خطا، سیستم عامل^{(operating system)} فعلی را تعمیر کنند .

اکنون می دانید BIOS چیست و چرا برای سلامت رایانه ها حیاتی است

همانطور که در این مقاله مشاهده کردید، BIOS جزء کلیدی هر کامپیوتری است و دانستن نحوه استفاده از آن می تواند انعطاف پذیری و حتی مزایای عملکرد بیشتری را به همراه داشته باشد. کاربران آگاه و متخصصان فناوری اطلاعات می توانند از بایوس^(BIOS) برای فشرده سازی حداکثر عملکرد ممکن از رایانه خود استفاده کنند. اگر زیاد متخصص نیستید، خوب است. تنظیمات پیش‌فرض BIOS معمولاً متناسب با نیازهای کاربران خانگی است و سیستم شما باید به خوبی کار کند حتی اگر با بایوس^(BIOS) آن مشکلی نداشته باشید . به امید اینکه این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد، اگر سوالی دارید یا چیزی که می خواهید به آن اضافه کنید، در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.

What is BIOS? What does BIOS mean?

If you are a casual computer user, you may have heard about the BIОS, UEFI BIOS, BIOS failυres, or Dual BIOS motherboards, but you might be wondering what thesе terms mean. What is a BIOS except for a weird-sounding acronym? What does BIOS do? Is it that important for the operation of a computer? If you want to find the anѕwers to these questions and more, read this article:

What is BIOS?

BIOS is low-level software, more precisely the first software to run when you power up your computer. For a better understanding of what low-level software means, you should know that the programs which you commonly use on computers, such as browsers, media players, or office suites, are all high-level software because they interact with the operating system.

The operating system is considered to be mid-level software, as it interacts with both high-level software, as well as directly with hardware components through its drivers and the BIOS.

In other words, the BIOS is low-level software because it directly controls the way the hardware components inside your computer work. The BIOS provides a number of services that allow users and higher-level software to configure the settings of the hardware components inside computers, and also to get direct information from those hardware parts.

For example, both the users and the apps installed on a computer can identify the rotation speed of the coolers inside the computer case or the temperatures of some components, including but not limited to the processor or the video card.

What does BIOS mean?

The term BIOS is an acronym for Basic Input/Output System. You should think of it as the software that allows communication and facilitates data transfers between the hardware components of a computer and the users or the software installed on that system.

What does the BIOS do?

BIOSes are small programs with sizes that are close to 16 MB. Modern BIOSes offer user interfaces (Setup Utility), where the user can configure hardware settings. Computer BIOSes usually give you access to plenty of settings that you can tweak. However, laptops or tablets often come with simplified BIOSes, in which the user can only set the time and a couple of other things like the boot order.

The BIOSes found on more advanced motherboards, such as those found on gaming computers, can be even more complex. On such motherboards, the BIOS includes ways to configure the processor's (CPU) clocks and voltages, RAM latency, PCI Express speed, and so on.

Configuring the advanced settings in the BIOS can be a bad idea if you don't know what they do. Setting a wrong value can make your system unbootable because the hardware components have limitations and going above or below a supported value can stop them from working correctly.

For example, asking the processor to work at a frequency that's higher than its maximum supported limit can overheat it instantly, which throws your computer into an endless restart loop. To make sure that you're safe, you should change BIOS settings only after you've read your system's manual, and you're sure that you know the limits of its hardware parts.

Another job the BIOS has to deal with is to store the configuration settings when the system is powered off. To do this, it has a small amount of volatile CMOS memory that's powered by a battery like the one in the picture below. The term CMOS stands for Complementary Metal–Oxide–Semiconductor, and represents the technological process used to make this memory chip. On computers, CMOS is the memory chip that holds the hardware settings of the motherboard's BIOS.

If the battery of the CMOS memory chip is dead and can no longer provide energy, the BIOS has no option than to use its built-in default settings. It has to because it can't remember the custom settings that you have made.

What is UEFI BIOS?

UEFI stands for Unified Extensible Firmware Interface, and you can look at it as a modern and more powerful BIOS. It has the same role as the traditional BIOS but it includes more features like cryptography or remote diagnostics and computer repair, even when there is no operating system installed.

UEFI BIOS was invented by Intel and was first released in 2005. UEFI became popular during the last couple of years because modern operating systems such as Windows 10 provide native support for it. Just like the traditional BIOSes, UEFI BIOSes are also customized by motherboard manufacturers. On tablets and laptops, the UEFI BIOS usually displays only a few customization options. For instance, in the picture below, you can see what it looks like on a Lenovo Legion Y520 gaming laptop.

On desktop computers, especially on those that are made for gaming, the UEFI BIOS gives you a lot more customization options and information about your system. Here's, for example, what you get on a gaming motherboard made by ASUS:

If you want to know how to access the UEFI BIOS or how to find out what BIOS you have, we believe that some of these tutorials can help you:

• How to enter the UEFI/BIOS from Windows 11 (7 ways)
• How to enter BIOS in Windows 10
• How to check the BIOS version from Windows (8 ways)
• How to update the BIOS of your computer's motherboard in 5 steps

Can my computer boot without a BIOS?

The most critical task the BIOS must handle is making the transition from a mechanical, hardware gesture, like touching the power button on your computer, to a more abstract level, like showing your operating system's logo on the screen. This means that, when you power-up your system, the BIOS is the first program to run.

BIOS's job is to start the coolers, check power levels, run some quick tests to assess the health of your system's hardware, load the drivers for the essential hardware components, and then start booting the operating system. If there is any failure during this process, the BIOS displays a message informing you of what is wrong. In the screenshot below, you can see an example of a possible error.

What is Dual BIOS?

The BIOS is a small Read-Only memory chip that's located on the motherboard. The software found on that (BIOS) memory chip is created by the manufacturer of the motherboard. Unfortunately, if the memory chip fails, the BIOS cannot be loaded anymore, so the motherboard cannot be used. That's why some motherboard manufacturers use Dual BIOS configurations on their motherboards. Dual BIOS means that there are two chips for storing the BIOS: one for the main BIOS and one for a backup copy.

If the main BIOS chip fails, you are asked to restart the computer, and the backup BIOS chip is used to load the BIOS with the default settings.

When and why was BIOS invented?

BIOS was invented in 1975 by a computer scientist named Gary Arlen Kildall. Before BIOS came into existence, the operating system was the first software to run when a computer started. That meant that the computer could only run the built-in operating system. Furthermore, an operating system failure bricked the computer on which it was running, because no other software could repair it since it was not able to run before the operating system.

BIOS provides a plus of flexibility, allowing users to install the operating system they want or to repair the current operating system if an error occurs.

Now you know what the BIOS is and why it is vital to the well-being of computers

As you've seen in this article, the BIOS is a key component of any computer, and knowing how to use it can provide more flexibility and even performance benefits. Knowledgeable users and IT professionals can use the BIOS to squeeze the maximum performance possible from their computers. If you are not much of an expert, that's fine too. The default BIOS settings usually fit the needs of home users and your system should work fine even though you don't fiddle with its BIOS. In the hope that you've found this article useful, let us know if you have questions or if there is something you would like to add to it, in the comments section.

Related posts

• چگونه برای بررسی BIOS version از Windows (8 روش)

• چگونه BIOS را در Windows 10 وارد کنید

• چگونه بایوس مادربرد خود را آپدیت کنیم

• چگونه به آزمون حافظه خود را با Windows Memory Diagnostic tool

• 5 راه برای خارج کردن drive or USB سخت خارجی از Windows 10

• 5 روش برای تنظیم چاپگر پیش فرض در ویندوز (همه نسخه ها) -

• نحوه استفاده از Resource Monitor در ویندوز

• گزارش سلامت رایانه شخصی یا دستگاه ویندوز 10 خود را دریافت کنید و عملکرد آن را ببینید

• 7 کاری که می توانید با ابزار مدیریت دیسک در ویندوز انجام دهید

• 7 کاری که می توانید با Device Manager از ویندوز انجام دهید

• نحوه پیکربندی میکروفون و بلندگوها در اسکایپ برای ویندوز 10

• Fix problem: Drag and drop در Windows کار نمی کند

• چگونه رانندگان را از Windows حذف کنید، در 5 مرحله

• نحوه توقف استفاده از نماد Safely Remove Hardware در ویندوز

• رانندگان چیست؟ یک راننده چیست؟

• 8 راه برای تنظیم روشنایی در Windows 11

• بررسی ASUS FX HDD: هارد دیسک قابل حمل با RGB و AURA Sync!

• نحوه پیکربندی تنظیمات و حساسیت ماوس در ویندوز 10

• برای صرفه جویی در باتری یا افزایش عملکرد از نوار لغزنده پاور ویندوز 10 استفاده کنید

• نحوه نصب ویندوز 11 و ویندوز 10 روی درایو USB (Windows To Go)